Στην πρόταση που έστειλα τον Οκτώβρη στην κα. Διακοβασίλη για την διοργάνωση του συνεδρίου αφιερωμένου στον Καποδίστρια συμπεριέλαβα και την επιθυμία μου όπως η 11η Φεβρουαρίου, μέρα γεννήσεως του πρώτου κυβερνήτη της χώρας, καθιερωθεί πανελληνίως ως επετειακή ημέρα αφιερωμένη στους Έλληνες Διπλωματικούς Υπαλλήλους του Υπουργείου Εξωτερικών.
Άξιο μνείας είναι πως ο ίδιος ο Καποδίστριας προτού κληθεί να έρθει στην Ελλάδα από την Γ’ Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας για να αναλάβει τα καθήκοντά του ως Κυβερνήτης της Ελλάδος είχε διατελέσει υπουργός των εξωτερικών του Τσάρου της Ρωσίας.
Ως εκ τούτου, από συμβολικής κυρίως άποψης, επέλεξα να προτείνω στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας την 11η Φεβρουαρίου ως ημέρα αφιερωμένη στον Έλληνα Διπλωματικό Υπάλληλο καθώς έχω τη βαθιά πεποίθηση πως οι Έλληνες Διπλωμάτες, στην πλειοψηφία τους, λόγω της σπάνιας μόρφωσης, των επαγγελματικών τους προσόντων αλλά και πολλές φορές των βαριών ευθυνών που τους ανατίθενται, δίχως πάντοτε να εισακούονται, αποτελούν την αιχμή του δόρατος της σημερινής δημόσιας διοίκησης.
Σε καιρούς σαν και αυτούς, η Πολιτεία έχει ηθικό χρέος να βρίσκει πάντοτε τρόπους να ενθαρρύνει όλους όσους εργάζονται για αυτήν με κριτήριο την αξιοκρατία.
Ωστόσο, το κύριο μέλημα αυτής της πολιτιστικής πρωτοβουλίας είναι ο εορτασμός της μνήμης του Ι. Καποδίστρια και η ανάδειξη του διπλωματικού του έργου όχι ως ένα ιστορικό απολίθωμα, αναχρονιστικό και ξεθωριασμένο, αλλά ως μια ζώσα πνευματική και ιστορική πηγή, ανεξάντλητη στον χρόνο, από την οποία ασυγκράτητα αναβλύζουν όλα εκείνα τα ευγενή ιδανικά του τόπου μας και δίνουν πνοή ζωής στην ύπαρξή μας.
Αυτή η προσπάθεια αποτελεί ελάχιστο φόρο τιμής στο ανεκτίμητης και διαχρονικής αξίας πολιτικό και ανθρωπιστικό του έργο καθότι εκτός από μεγάλος Ευρωπαίος διπλωμάτης αποτελεί κυρίως μια εμβληματική ιστορική προσωπικότητα άφθαρτου ήθους, απροσκύνητου φρονήματος και απαράμιλλης ευγένειας.
Ο Ι. Καποδίστριας ήταν ο διπλωμάτης που με το πάθος του για την ελευθερία, το ήθος και την απέραντη μόρφωσή του άλλαξε άπαξ δια παντός το ρου της Ευρωπαϊκής Ιστορίας υπέρ της Ελλάδος η απελευθέρωση της οποίας σήμανε την αρχή της αφύπνισης των υπόλοιπων αδύναμων και κατατρεγμένων λαών της Ευρώπης που ζούσαν φυλακισμένοι στον ιστό της διατήρησης της ισορροπίας ισχύος της Ιεράς Συμμαχίας.
Ο πρώτος κυβερνήτης της χώρας αφιέρωσε την ζωή του στην Ελλάδα με περισσή αυταπάρνηση, εντιμότητα και προσηνή απλότητα και εκείνη με προθυμία του την πήρε. Και μαζί της πήρε μακριά και τον Ελεύθερο άνθρωπο, δηλαδή τον κριτικά σκεπτόμενο. Όχι τον εκ πεποιθήσεως αντιδραστικό αλλά τον εξ ανάγκης φιλαλήθη.
Στην Ελλάδα, 185 χρόνια μετά τον θάνατό του, εύχομαι ως κοινωνία να μπορέσουμε να βρούμε ξανά τα χαμένα μας πρότυπα και να αναγεννήσουμε εκ νέου το νεκρό και δεκαετίες τώρα αποσυντεθειμένο παράδειγμα του ανδρός στον τόπο μας. Ενός ανδρός που αν και πτωχός, παρέμενε άνθρωπος έντιμος και ηθικός και αποτελούσε παιδαγωγό της ελληνικής κοινωνίας. Ένα παράδειγμα ανθρωπιάς και τιμιότητας που έβρισκε κανείς μέσα σε κάθε ελληνική οικογένεια ικανό να γαλουχεί γενιές Ελληνοπαίδων που γνώριζαν να ζουν την ελευθερία εν ευθύνη όπως ήταν εκείνες του ’12, του ’30 ή του ’40.
Αυτόν τον νέο άνθρωπο καλούμαστε σήμερα να ανακαλύψουμε και να επαναφέρουμε στη ζωή μας. Τον άνθρωπο που θα πείσει τους κοτζαμπάσηδες της εποχής μας, της γραμματικής τους μανδαρίνους και της πολιτικής τους φασουλήδες πως πιο και από το δικό τους συμφέρον προέχει το κοινό καλό του τόπου.
Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμώς και ολοκαρδίως την πρόεδρο της Unesco Τ.Λ.Ε.Ε. ερίτιμη και εκλεκτή, κα. Δέσποινα Διακοβασίλη, για την αταλάντευτη εμπιστοσύνη που επέδειξε στο πρόσωπο μου, την άμεση ανταπόκριση αλλά και τον αυθόρμητο και πηγαίο ενθουσιασμό με τον οποίο ενέκρινε την πρότασή μου να εορταστούν στις 11 Φεβρουαρίου 2016, στην Παλαιά Βουλή των Ελλήνων, τα 240 Χρόνια από την γέννηση του Ι. Καποδίστρια. Επίσης, θα ήθελα να ευχαριστήσω εκ βάθους καρδίας όλους τους φορείς που συμμετέχουν ενεργά σε αυτήν την ιστορική βραδιά καθώς και όλους τους εθελοντές για την καθοριστικής σημασίας συμβολή τους στην οργάνωση της εκδήλωσης.
Πέτρος Καψάσκης