«Η Ελλάδα οφείλει να κάνει όσα της αναλογούν», επισημαίνει σε αποκλειστική, γραπτή συνέντευξή του στην «Κ» ο υπουργός Εσωτερικών της Γερμανίας, Τόμας ντε Μεζιέρ, ο οποίος πραγματοποιεί σήμερα επίσκεψη στην Αθήνα, ενώ ταυτόχρονα αποφεύγει να αποκλείσει κατηγορηματικά τον ενδεχόμενο αποκλεισμό της χώρας μας από τη Ζώνη Σένγκεν. «Δεν μου αρέσουν οι εικασίες» τονίζει όταν ερωτάται σχετικά. Καταλήγει, δε, ότι εκκρεμούν ακόμη σοβαρές δεσμεύσεις της χώρας μας, ειδικά όσον αφορά τη δημιουργία των hotspots.
– Πόσο πιθανή είναι μια αποπομπή της Ελλάδας από τη Ζώνη Σένγκεν; Με ποιο τρόπο θα διευκόλυνε αυτό το ενδεχόμενο την προσφυγική κρίση, με δεδομένο ότι η Ελλάδα δεν συνορεύει με άλλες χώρες-μέλη της Ζώνης Σένγκεν; Τι θα σήμαινε αυτό για τα ταξίδια μας στην Ευρώπη; Ελεγχο διαβατηρίων, αφού θα ήταν αδύνατη η επίδειξη απλής ταυτότητας για να πετάξει ένας Ελληνας σε χώρα της Ζώνης Σένγκεν; Ερωτήσεις στο αεροδρόμιο; Ερευνα αποσκευών στο τελωνείο; Τέλος, δεν θα έπρεπε να δοθούν στην Αθήνα κάποια κίνητρα για να δραστηριοποιηθεί περισσότερο στη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης;
– Δεν μου αρέσουν οι εικασίες πάνω σε υποθετικά σενάρια. Το ζητούμενο θα έπρεπε να είναι, να κάνουμε στον βαθμό που αυτό είναι δυνατόν το παν, προκειμένου να διατηρηθεί το δικαίωμα της ελεύθερης μετακίνησης στην Ευρώπη, με τη συμμετοχή ασφαλώς και της Ελλάδας. Με αυτό τον στόχο πρέπει να εργαστούμε στην Ευρώπη και την Ελλάδα. Και φυσικά στο πλαίσιο αυτό πρέπει να συνεχίσει η Ευρώπη να στηρίζει την Ελλάδα. Αυτονόητο, όμως, είναι επίσης πως και η Ελλάδα οφείλει να κάνει όσα της αναλογούν.
–Θα υπάρχει Ζώνη Σένγκεν σε 6 μήνες; Ποια είναι η εκτίμησή σας; Κι αν όχι, δεν θα σήμαινε αυτό το τέλος της Ευρωζώνης, όπως είχε πει ο κ. Γιούνκερ πριν από λίγο καιρό;
– Μπορώ μόνο να επαναλάβω αυτό που έχω ήδη πει. Ας αφήσουμε τις υποθέσεις και ας εργαστούμε όλοι από κοινού για την προάσπιση της ευρωπαϊκής ιδέας. Είναι αλήθεια ότι η προσφυγική κρίση συνιστά μια τεράστια πρόκληση για την Ευρώπη, όταν μια σειρά από κράτη-μέλη εγκαταλείπουν εντελώς την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Η αλληλεγγύη δεν μπορεί να εξαρτάται από τον βαθμό των εκάστοτε συνεπειών για κάθε χώρα-μέλος.
–Είχατε πει πρόσφατα ότι «η Ελλάδα πρέπει να κάνει τα μαθήματά της». Είναι μια ρήση την οποία ακούγαμε συχνά εμείς οι Ελληνες στη διάρκεια της κρίσης του ευρώ και ελάχιστα βοήθησε στον κατευνασμό των πνευμάτων στις σχέσεις μας με τη Γερμανία. Δεν ανησυχείτε πλέον για τις διμερείς σχέσεις Βερολίνου-Αθήνας; Και δεν φοβόσαστε ότι οι απειλές αυτές θα πληγώσουν το ελληνικό γόητρο και θα οδηγήσουν σε νέα έξαρση του ευρωσκεπτικισμού στη χώρα μου;
– Ολοι μας πρέπει να κάνουμε τα μαθήματά μας. Τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και οι χώρες-μέλη. Δεν είναι μεγάλη απαίτηση να τηρούν όλοι οι εμπλεκόμενοι τα συμφωνηθέντα και το ισχύον ευρωπαϊκό δίκαιο. Με αυτό το κριτήριο θα αποτιμηθεί και η συνδρομή της Ελλάδας.
– Ισχυριστήκατε ότι η Ελλάδα πρέπει να προστατεύσει τα θαλάσσια σύνορά της και ορισμένοι συνάδελφοί σας είπαν ότι το ελληνικό ναυτικό διαθέτει τις απαραίτητες δυνατότητες γι’ αυτόν τον σκοπό. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Μια λαστιχένια βάρκα καταπλέει στη Λέσβο, γεμάτη γυναίκες και παιδιά. Τι οφείλει να κάνει το ελληνικό ναυτικό; Να οδηγήσει τη λέμβο πίσω στα χέρια των Τούρκων διακινητών; Να βυθίσει τη βάρκα; Ή όπως πρότεινε το κόμμα «Εναλλακτική για τη Γερμανία» να ανοίξει πυρ εναντίον των προσφύγων;
– Το ζητούμενο είναι η οργάνωση και ο καλύτερος έλεγχος των διαδικασιών. Η Ευρωπαϊκή Ενωση διαπραγματεύεται αυτή τη στιγμή με την Τουρκία, σχετικά με το πώς θα μπορούσε να διαμορφωθεί ο ρόλος της για την αισθητή και σταθερή μείωση του αριθμού των προσφύγων. Αυτό όμως θα είναι εφικτό μόνο αν διενεργούνται αποτελεσματικοί συνοριακοί έλεγχοι και στην άλλη πλευρά της Μεσογείου, όπως προβλέπεται από το ευρωπαϊκό δίκαιο.
– Οι πρόσφυγες που καταφτάνουν κάθε μέρα στα ελληνικά νησιά είναι πάνω από χίλιοι. Τα μηχανήματα για τα δακτυλικά αποτυπώματα δεν επαρκούν. Οι άνθρωποι του Frontex συνεργάζονται δύσκολα με τις ελληνικές αρχές. Το σύστημα επανεγκατάστασης ελάχιστα έχει λειτουργήσει: από τους 160.000 πρόσφυγες που θα έπρεπε να έχουν διανεμηθεί, έχει επιτευχθεί αυτό μόνο στην περίπτωση μερικών εκατοντάδων. Δεν είναι σκόπιμο να υπάρξει και εκ μέρους της Ευρώπης μια αυτοκριτική, με δεδομένο ότι ο αρμόδιος Ελληνας υπουργός, κ. Μουζάλας, έχει παραδεχθεί λάθη και καθυστερήσεις; Μπορεί πραγματικά να υπάρξει λύση σε εθνικό και όχι ευρωπαϊκό επίπεδο;
– Αν μια χώρα βοηθάει την Ελλάδα, αυτή είναι η Γερμανία. Παρ’ όλα αυτά μένουν πολλά ακόμη να γίνουν. Και από την πλευρά της Ελλάδας, για παράδειγμα όσον αφορά τη δημιουργία των προβλεπόμενων hotspots. Χρειαζόμαστε όμως σύντομα μια ευρωπαϊκή απάντηση. Από μόνα τους τα εθνικά μέτρα δεν πρόκειται να λύσουν το πρόβλημα. Τα εθνικά μέτρα μπορούν ωστόσο να συμβάλουν σημαντικά σε μια ενιαία ευρωπαϊκή απάντηση. Ολοι μας πρέπει να συνδράμουμε και όσοι επιβαρύνονται περισσότερο λόγω της γεωγραφικής τους θέσης, όπως η Ελλάδα, δικαιούνται την υποστήριξη της Ευρώπης. Η Ευρώπη πρέπει να μπορεί να βασίζεται σε αυτή τη συνδρομή της Ελλάδας. Και αντίστοιχα η Ελλάδα θα μπορεί τότε να βασίζεται στην Ευρώπη.
Εμπιστος υπουργός της Αγκελα Μέρκελ
Γόνος ευγενούς οικογενείας Ουγενότων, που διέφυγε από τη Γαλλία για να αναζητήσει άσυλο στην Πρωσία στα τέλη του 17ου αιώνα, ο 62χρονος Καρλ Ερνστ Τόμας ντε Μεζιέρ, είναι από τους πλέον έμπιστους υπουργούς της καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ και μαζί με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θεωρείται πιθανός διάδοχός της. Είναι ο μόνος υπουργός, μαζί με τον υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και τη φον ντερ Λάιεν, που έχει υπηρετήσει και στις τρεις κυβερνήσεις της Μέρκελ από το 2005 μέχρι σήμερα. Ανήκει στον στενό κύκλο της καγκελαρίου, εκτίμηση που επιβεβαιώνεται από το γεγονός πως ξεκίνησε την καριέρα του ως προσωπάρχης της. Είναι ξάδερφος του Λόταρ ντε Μεζιέρ, του πρώτου και τελευταίου δημοκρατικά εκλεγμένου πρωθυπουργού της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας, ο οποίος χρημάτισε στη συνέχεια υπουργός Ειδικών Υποθέσεων στην κυβέρνηση του Χέλμουτ Κολ. Γεννήθηκε στη Βόννη το 1954 και σπούδασε νομική και ιστορία στο Μίνστερ και το Φράιμπουργκ, ενώ κατέχει διδακτορικό τίτλο στα νομικά.
Καθημερινή, Συνέντευξη στην Ξένια Κουναλάκη