Ν. Κοτζιάς: ”Η Ελλάδα έχει δαπανήσει περί τα 2 δισ. ευρώ για το προσφυγικό ”

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Κοτζιά, το Χριστιανοκοινωνικό σκέλος της Ένωσης και μέρος του Χριστιανοδημοκρατικού, θέλουν να κλείσουν τα γερμανικά σύνορα για τους πρόσφυγες. Τι θα σήμαινε αυτή η εξέλιξη;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Απολύτως τίποτα. Οι πρόσφυγες θα έβρισκαν παρά ταύτα ακόμη περισσότερες οδούς διέλευσης προς τη Γερμανία.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Όμως γενικώς υψώνονται εμπόδια: Η πΓΔΜ έκλεισε ήδη τα σύνορά της για τους πρόσφυγες. Οι Αυστριακοί όρισαν ένα ανώτατο αριθμητικό όριο για τους πρόσφυγες που θα δεχθούν. Δεν σας διακατέχει ο φόβος ότι η Ελλάδα θα μείνει με υπερβολικά μεγάλο αριθμό προσφύγων;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Οι πρόσφυγες θα βρουν νέες οδούς. Αυτό δείχνει η περίπτωση των ΗΠΑ, που είναι η πλουσιότερη χώρα στον κόσμο. Αυτό το προοδευμένο έθνος έχει κατασκευάσει έναν υπερσύγχρονο ηλεκτροφόρο φράκτη στα σύνορά του με το Μεξικό και συνεπώς θα πρέπει κανείς να διασχίσει μια έρημο που εκτείνεται σε Τέξας και Νέο Μεξικό. Εντούτοις, και σε πείσμα αυτών των ακραία αντίξοων συνθηκών, από το 2001 έχουν περάσει στις ΗΠΑ 41 εκατομμύρια άνθρωποι, 13 εκατομμύρια εξ αυτών παρανόμως. Κανένα τείχος δεν μπορεί να αποκλείσει τους πρόσφυγες.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αλλά όσο περισσότεροι είναι οι φράκτες στην Ευρώπη, τόσο ακριβότερη καθίσταται η φυγή. Πολλοί Σύροι δεν θα μπορούσαν να αντέξουν πλέον το οικονομικό βάρος της πορείας προς την Γερμανία. Γιατί να μην ευσταθεί αυτός ο κυνικός συλλογισμός;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Γιατί οι διακινητές θα ζητήσουν διαφορετικά ανταλλάγματα. Αυτή τη στιγμή θέλουν μόνον χρήματα. Θα μπορούσαν όμως μετά για παράδειγμα να ζητήσουν τμήματα του σώματος, όπως ας πούμε ένα νεφρό. Σε αυτού του είδους τις μαφιόζικες οργανώσεις λειτουργεί ένα είδος φαντασίας που εσείς και εγώ δεν διαθέτουμε.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πολλοί Ευρωπαίοι πολίτες εκφράζουν την άποψη ότι οι Έλληνες θα μπορούσαν τουλάχιστον να επιστρατεύσουν περισσότερα μέσα για θαλάσσια περίπολο, προκειμένου να προστατεύσουν καλύτερα τα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης.

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Μα αυτό το κάνουμε ήδη, αλλά δεν αποδίδει κάτι. Αν θέλαμε να σταματήσουμε τους πρόσφυγες, θα έπρεπε να διεξαγάγουμε πόλεμο εναντίον τους. Θα έπρεπε να τους βομβαρδίζουμε, να βυθίζουμε τις βάρκες τους και να αφήνουμε τους ανθρώπους να πνιγούν. Αυτό αντίκειται, αφενός, στον ανθρωπισμό και, αφετέρου, στο ευρωπαϊκό δίκαιο και τις διεθνείς συμβάσεις. Αποκλείεται. Για αυτό και στις επίσημες συναντήσεις των ευρωπαίων ΥΠΕΞ σιωπούν εκείνοι οι πολιτικοί που στη χώρα τους δηλώνουν στα ΜΜΕ ότι οι Έλληνες είναι εκείνοι “που δεν κάνουν τη δουλειά τους”.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Όμως, δεν θα μπορούσε η Ελλάδα να ζητήσει περισσότερη βοήθεια; Στην ΕΕ γίνονται παράπονα ότι η Frontex θα μπορούσε να ενισχυθεί – παρά ταύτα δεν σας ενδιαφέρει κάτι τέτοιο.

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Πρόκειται για έναν μύθο, ότι εμείς καταρχάς δεν επιθυμούσαμε να δεχθούμε την ευρωπαϊκή βοήθεια. Συνέβαινε ακριβώς το αντίστροφο: Εμείς ζητήσαμε 780 στελέχη της Frontex αλλά στην συνέχεια ήρθαν μόνον 340 συνοριοφύλακες. Προορίζονταν να μας βοηθήσουν στο έργο της καταγραφής των προσφύγων, αλλά τον πρώτο καιρό λειτουργούσαν γραφειοκρατικά όπως και στην βάση τους. Μετά τις 15:00 σχολούσαν και το Σαββατοκύριακο ήταν Σαββατοκύριακο. Έτσι, δεν έκαναν τίποτα στο συγκεκριμένο έργο. Τώρα έχουν πλέον προσαρμοστεί, καθώς οι πρόσφυγες δεν ακολούθησαν, δυστυχώς, το πρόγραμμα υπηρεσίας των αστυνομικών της Frontex.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Λέξη – κλείδι “καταγραφή”: Γιατί δεν έχει ακόμα καταστεί εφικτό να συγκεντρωθούν όλα τα στοιχεία των προσφύγων που βρίσκονται στην Ελλάδα;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Τώρα το καταφέρνουμε αυτό. Όμως το καλοκαίρι ήρθαν τόσοι πολλοί πρόσφυγες που σε κάποια από τα νησιά υπήρχαν έως και 23 φορές περισσότεροι πρόσφυγες από ό,τι κάτοικοι.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Δεν θα μπορούσε τουλάχιστον κανείς να καταγράψει τους πρόσφυγες κατά την επιβίβασή τους για τη μεταφορά τους στην Αθήνα;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Απλώς υπήρχαν πάρα πολλοί πρόσφυγες. Και πάλι ένα παράδειγμα: Και η ίδια η υπερσύγχρονη, αποτελεσματική Γερμανία δεν ήταν επί μακρόν σε θέση να καταγράψει τους πρόσφυγες που έρχονταν από την Αυστρία. Επιπλέον τα γερμανο-αυστριακά σύνορα είναι πολύ μικρότερης έκτασης από ό, τι τα δικά μας θαλάσσια σύνορα με την Τουρκία.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αν μπορούσατε να συμπληρώσετε μια λίστα με επιθυμίες: Τι θα τοποθετούσατε πάνω – πάνω;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Θα πρέπει να καταπολεμηθούν τα αίτια της φυγής των προσφύγων – με άλλα λόγια, να υπάρξει ειρήνευση στη Συρία. Ένα μεγάλο λάθος ήταν η μη επαρκής χρηματοδότηση των χώρων συγκέντρωσης και φιλοξενίας των προσφύγων σε Λίβανο και Ιορδανία. Είχα απευθύνει σχετική προειδοποίηση, ήδη από μήνες πριν, ότι 320.000 άνθρωποι θα εγκατέλειπαν αυτούς τους χώρους επειδή ήταν τόσο απελπισμένοι. Και αυτό ακριβώς συνέβη. Για τους Σύρους θα ήταν καλύτερα να μπορούσαν να μείνουν πλησιέστερα στη χώρα τους. Και ένα επιπλέον σημείο: Μόνο 55% των προσφύγων που έχουν περάσει από Ελλάδα από το Δεκέμβριο του 2015 είναι συριακής καταγωγής. Έρχονται ακόμη και Μαροκινοί και Αλγερινοί, που ελπίζουν σε μια καλύτερη ζωή στην Ευρώπη. Πετούν με 40 ευρώ στην Κωνσταντινούπολη και έπειτα δίνουν άλλα 10 για ένα εισιτήριο λεωφορείου με προορισμό τις τουρκικές ακτές.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η γερμανική κυβέρνηση θέλει να κηρύξει τώρα το Μαρόκο και την Αλγερία «ασφαλείς χώρες προέλευσης». Ποια είναι η άποψή σας για αυτό;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Θα ήταν πολύ αποδοτικότερο να κινηθεί η τουρκική κυβέρνηση προς την κατεύθυνση της καθιέρωσης της υποχρέωσης για άδεια εισόδου και διέλευσης (visa) σε Μαροκινούς και Αλγερινούς πολίτες. Με αυτόν τον τρόπο δεν θα μπορούσε κανείς απλώς να πετάξει ως την Κωνσταντινούπολη και να μπει σε ένα φουσκωτό πλοιάριο.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τον προηγούμενο χρόνο έφτασαν στην Ελλάδα περί το ένα εκατομμύριο πρόσφυγες. Πόσο δαπανηρή ήταν αυτή η εξέλιξη για την κυβέρνησή σας;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Έχουμε δαπανήσει περί τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ. Για καταλύματα, σίτιση, μεταφορά και υγειονομική περίθαλψη. Για εμάς, δύο δισεκατομμύρια ευρώ είναι πάρα πολλά χρήματα – είναι για την ακρίβεια περισσότερα από όσα θα αποφέρουν οι περικοπές συντάξεων που τώρα μας επιβάλλει η Τρόϊκα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εξ αιτίας αυτών των σχεδιαζόμενων περικοπών, απεργούν οι εργαζόμενοι στις θαλάσσιες μεταφορές, οι αγρότες κλείνουν τους δρόμους, ελεύθεροι επαγγελματίες όπως δικηγόροι και γιατροί δεν εργάζονται και πραγματοποιούν εκδηλώσεις διαμαρτυρίας. Θα επιβιώσει η κυβέρνησή σας;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Η Τρόϊκα μας πιέζει προς μια πολιτική που πλήττει πολύ σοβαρά το μέσο πολίτη στην Ελλάδα. Η οικονομία υπονομεύεται από τη συνεχή λιτότητα. Στο μεταξύ, 200.000 επιστήμονες με πολύ υψηλό μορφωτικό επίπεδο έχουν εγκαταλείψει τη χώρα. Αυτό μεταφράζεται σε μία απώλεια της τάξης των 14 δισεκατομμυρίων ευρώ, αν κανείς υπολογίσει τα κόστη για τη μόρφωσή τους από τον παιδικό σταθμό ως απόκτηση ενός διδακτορικού τίτλου. Για αυτούς τους αριθμούς δεν έχει ειπωθεί λέξη με την Τρόϊκα. Αλλά άλλες χώρες, μεταξύ των οποίων και η Γερμανία, επωφελούνται αυτής της κατάστασης, καθώς δέχονται τους γιατρούς μας χωρίς να έχουν ξοδέψει ούτε ένα σεντ για την εκπαίδευσή τους.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και πάλι: Ποιες πιθανότητες επιβίωσης έχει η κυβέρνησή σας, του ΣΥΡΙΖΑ; Δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι τώρα στην Ελλάδα οι συντηρητικοί σημειώνουν προβάδισμα.

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Το γνωρίζω και εγώ ότι κάποιοι κύκλοι από το εξωτερικό ονειρεύονται την κατάρρευση της κυβέρνησής μας. Αλλά οι δημοσκοπήσεις γίνονται με εντολή της συντηρητικής παράταξης. Τα κατευθυνόμενα από αυτούς Ινστιτούτα είναι τα ίδια που προέβλεπαν στο δημοψήφισμα για το Grexit ότι θα υπερίσχυε η άποψη των συντηρητικών. Ως γνωστόν, το αποτέλεσμα ήταν διαφορετικό.

Συνέντευξη ΥΠΕΞ Ν.Κοτζιά στην εφημερίδα Tageszeitung και στην δημοσιογράφο Ulrike Herrmann (Βερολίνο, 22.01.2016)