Μελέτης Μελετόπουλος Δρ. Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών
Το ενδο-ισλαμικό ρήγμα μεταξύ Σουννιτών και Σιιτών, που προέκυψε με την εκτέλεση του ηγέτη των σιιτών της Σαουδικής Αραβίας, οδηγεί σε απρόβλεπτες εξελίξεις παγκόσμιας σημασίας.
του Μελέτη Μελετόπουλου
Οι Σουννίτες αποτελούν το 85% των μουσουλμάνων σε παγκόσμια κλίμακα (1,6 δισ.), ενώ οι Σιίτες είναι η μειοψηφία (150 έως 200 εκατομμύρια). Η διάσπαση του ισλαμικού κόσμου σε σουννίτες και σιίτες συντελέσθηκε τον 7ο αιώνα, λόγω της μάχης για την διαδοχή του ιδρυτή της θρησκείας. Οι Σουννίτες κυριαρχούν στην Αραβική Χερσόνησο, στην Τουρκία, το Πακιστάν, το Μπαγκλαντές, την Μαλαισία και την Ινδονησία. Οι Σιίτες πλειοψηφούν και αποτελούν το κυρίαρχο δόγμα στο Ιράν, το Ιράκ, το Μπαχρέϊν, το Αζερμπαϊτζάν και την Υεμένη. Στην Σαουδική Αραβία κυριαρχεί μία συντηρητική ερμηνεία του σουννιτικού Ισλάμ, ο Ουαχαμπισμός.
Βίαιες αντιπαραθέσεις μεταξύ σουννιτών και σιιτών υφίσταντα:
- στην Υεμένη, όπου Σιίτες αντάρτες από τον βορρά, οι Χούθι, ανέτρεψαν την σουννιτική κυβέρνηση, προκαλώντας την επέμβαση της Σαουδικής Αραβίας,
- στην σουννιτική Συρία, όπου κυριαρχεί ο σιίτης Άσαντ και
- στο Ιράκ, όπου το σουννιτικό χαλιφάτο έχει καταλάβει το βόρειο τμήμα της χώρας, ενώ το υπόλοιπο ελέγχεται από το σιιτικό καθεστώς της Βαγδάτης.
Η εκτέλεση, στην αρχή του έτους, του ηγέτη των σιιτών της Σαουδικής Αραβίας Νιμρ αλ Νιμρ, προκάλεσε βίαιη ρήξη μεταξύ της σουννιτικής δυναστείας των Σαούντ, που βασιλεύει στο Ριάντ από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, και του σιιτικού καθεστώτος της Τεχεράνης, που εγκαθιδρύθηκε από τον θρησκευτικό ηγέτη των σιιτών Αγιατολλάχ Χομεϊνί το 1979.
Ο 56χρονος Νιμρ αλ-Νιμρ ήταν εχθρός του οίκου των Σαούντ και το 2011 μετείχε πρωταγωνιστικά στο κίνημα διαμαρτυρίας και αμφισβήτησης που εκδηλώθηκε στο κατοικούμενο από σιίτες ανατολικό τμήμα της Σαουδικής Αραβίας.
Το μέγα ερώτημα είναι εάν, μετά την πρόσφατη επίσκεψη του Ερντογάν στην Σαουδική Αραβία, διαμορφώνεται ένας σουννιτικός άξονας με ανοχή αν όχι συμπάθεια προς το (σουννιτικό) χαλιφάτο των τζιχαντιστών, και εάν η Δύση αισθάνεται πλέον ότι, για να αντιμετωπίσει τους τζιχαντιστές, πρέπει να στηριχθεί κυρίως σε σιιτικές δυνάμεις, δηλαδή στο Ιράκ, στο Ιράν και στην Συρία.
Μια τέτοια εξέλιξη θα δώσει στην σύγκρουση του δυτικού κόσμου με τους τζιχαντιστές μία νέα, διευρυμένη, εξαιρετικά επικίνδυνη τροπή.
