Στις 27 Απριλίου 2016 παρουσιάσθηκε από το ιταλικό Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών το Έγγραφο Οικονομικής και Δημοσιονομικής Πολιτικής 2016 (DEF) στο οποίο εκτίθενται οι βασικές πολιτικές της ιταλικής κυβέρνησης στον οικονομικό και δημοσιονομικό τομέα.
Βασική προτεραιότητα συνεχίζει να αποτελεί η τόνωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας και η προσέλκυση επενδύσεων.
Προς αυτόν το στόχο συντείνουν οι εξής τέσσερις συνισταμένες:
- Συνεχείς δομικές μεταρρυθμίσεις που θα οδηγήσουν στην τόνωση των ιδιωτικών και δημόσιων επενδύσεων. Οι μεταρρυθμίσεις θα επικεντρωθούν σε τομείς που θα έχουν άμεση σχέση με την βελτίωση του επενδυτικού κλίματος στη χώρα, και συγκεκριμένα
- Στην απονομή της δικαιοσύνης
- Στην αναμόρφωση της δημόσιας διοίκησης
- Στην ενδυνάμωση, εξυγίανση και εκσυγχρονισμό του τραπεζικού συστήματος
- Στη διευκόλυνση της πρόσβασης των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων στην δανειοδότηση
- Στην υποστήριξη της έρευνας και της καινοτομίας
- Στην ολοκλήρωση της τομής στα εργασιακά (Job Act)
- Στην περιστολή και εξορθολογισμό των δαπανών
- Στη διεύρυνση των ιδιωτικοποιήσεων
- Δημοσιονομική πολιτική που θα ευνοεί την ανάπτυξη και θα εξασφαλίσει σταδιακή σταθεροποίησης των δημόσιων οικονομικών, ούτως ώστε να μειωθεί το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ.
- Μείωση των φορολογικών επιβαρύνσεων με στόχο την τόνωση της κατανάλωσης.
- Βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
Το 2015 η Ιταλία επέστρεψε στην ανάπτυξη μετά από τρία έτη συνεχούς ύφεσης. Το οικονομικό επιτελείο επισημαίνει ότι η ανάκαμψη επετεύχθη εντός ενός προβληματικού διεθνούς οικονομικού και πολιτικού περιβάλλοντος και ωφείλετο κυρίως στις εξαιρετικές εξαγωγικές επιδόσεις της χώρας και στην ενισχυμένη εσωτερική κατανάλωση.
Επειδή το 2016 προβλέπεται το διεθνές εμπόριο να παρουσιάσει κάμψη, η στήριξη της ανάπτυξης εκτιμάται ότι θα πρέπει να βασισθεί στην ενδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας και στην επιτάχυνση των επενδύσεων.
Προκειμένου να τονωθεί η επενδυτική δραστηριότητα, η Ιταλία έχει επιστρατεύσει σειρά μέτρων που κινούνται εντός του πλαισίου που θέτει η ρήτρα δημοσίων επενδύσεων, όπως προβλέπεται από τους κανόνες της ΕΕ για την εκπόνηση και εκτέλεση των Προϋπολογισμών. Επ’ αυτού, ιδιαίτερη σημασία για τη χώρα έχουν δύο παράμετροι: η συνέχιση της εφαρμογής της αρχής της ευελιξίας, όσον αφορά το έλλειμμα του Προϋπολογισμού, και η υλοποίηση του Σχεδίου Γιουνκέρ το οποίο προβλέπει 29 προγράμματα υποδομών στην Ιταλία και σχετική ενίσχυση του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων κατά 1,7 δις ευρώ, τα οποία μπορούν να κινητοποιήσουν συνολικές επενδύσεις της τάξης των 12 δις ευρώ περίπου.
Όσον αφορά την δημοσιονομική πολιτική παραμένει πρωταρχικός στόχος η μείωση του δημόσιου χρέους ως ποσοστό επί του ΑΕΠ. Η περαιτέρω μείωση του μεγέθους σχεδιάζεται να προέλθει από μείωση δαπανών, ορθολογική κατανομή τους και ιδιωτικοποίηση δράσεων και περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου. Η δημοσιονομική πολιτική θα αποσκοπεί στην τόνωση της ανάπτυξης μέσω συγκεκριμένης σύνθεσης εσόδων και δαπανών, στο πλαίσιο πάντα των κανόνων δημοσιονομικής πειθαρχίας της ΕΕ.
Η ιταλική κυβέρνηση κρίνει ως επιτυχημένη η εφαρμοσθείσα δημοσιονομική πολιτική, αφού η χώρα συγκαταλέγεται ανάμεσα στα λίγα κ/μ της Ευρωζώνης που παρουσιάζουν πρωτογενές πλεόνασμα.
Επίσης ενδιαφέρον έχει η επισήμανση του DEF ότι δεν είναι αρμόζον ούτε παραγωγικό η χώρα να υιοθετήσει πιο αυστηρή δημοσιονομική πολιτική για τους εξής λόγους:
- Είναι υπαρκτός ο κίνδυνος αποπληθωρισμού και αναπτυξιακής στασιμότητας λόγω του μη ευμενούς διεθνούς περιβάλλοντος.
- Δεν υπάρχει επαρκής συντονισμός των φορολογικών πολιτικών των κ/μ της Ευρωζώνης.
- Η υπερβολικά περιοριστική πολιτική ενδέχεται να επιδεινώσει αντί να βελτιώσει το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Εν συντομία η πορεία βασικών μακροοικονομικών μεγεθών προβλέπεται ως εξής:
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | |
| Πραγματικό ΑΕΠ (% μεταβ.) | 0,8 | 1,2 | 1,4 | 1,5 | 1,4 |
| Ονομαστικό ΑΕΠ (% μεταβ.) | 1,5 | 2,2 | 2,5 | 3,1 | 3,2 |
| Παραγωγικότητα (σε σχέση με ΑΕΠ) | -0,1 | 0,3 | 0,5 | 0,5 | 0,7 |
| Κόστος εργασίας (% μεταβ.) | 0,5 | 0,4 | 1,0 | 2,0 | 1,8 |
| Δημ. Χρέος ως % ΑΕΠ | 132,7 | 132,4 | 130,3 | 127,3 | 123,5 |
| Πρωτογενές πλεόνασμα (ως % ΑΕΠ) | 1,6 | 1,7 | 2,4 | 3,3 | 3,9 |
| Ανεργία | 11,9 | 11,4 | 10,9 | 10,4 | 9,9 |
