Κατά τα έτη 2014 και 2015 η εικόνα της οικονομίας του Μαρόκου σταθεροποιείται εις ό,τι αφορά τα δημόσια οικονομικά και βελτιώνεται η εξωτερική θέση της χώρας.
Κατά το 2015, ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας ανήλθε σε 5%, ενώ το ΑΕΠ της χώρας ξεπέρασε το φράγμα των 1.000 δις Ντίρχαμ (περίπου € 94,33 δις). Σε όρους προστιθέμενης αξίας, η συμβολή του αγροτικού τομέα στην αύξηση του ΑΕΠ ανήλθε σε 2,8%, ενώ οι υπόλοιποι τομείς παραγωγής συνέβαλλαν κατά 3,7%. Η καθοδική πορεία των διεθνών τιμών καυσίμων και το υψηλό επίπεδο βροχοπτώσεων συνεισέφεραν θετικά ως παράγοντες ευνοϊκής συγκυρίας στην καλή επίδοση της οικονομίας.
Κατά το 2015, οι ‘Άμεσες Ξένες Επενδύσεις συνέχισαν να αυξάνονται με φθίνοντες ρυθμούς. Καταγράφεται αύξηση των ΑΞΕ ύψους 7% έναντι 14% κατά το 2014.
Προγραμματισμός νέων επενδύσεων όπως (α) η ίδρυση εργοστασίου παραγωγής αυτοκινήτων της Peugeot στη χώρα, (β) η ίδρυση πλατφόρμας για την υποστήριξη κινεζικών επιχειρήσεων που θα εγκατασταθούν στο Μαρόκο από την Γαλλο-κινεζική ISI Golden Age International Holding (γ) η εγκατάσταση εργοστασίου κατασκευής εξαρτημάτων ανεμογεννητριών στην Ταγγέρη, καθώς και (δ) πορεία δημοπρατήσεων έργων ΣΔΙΤ, σε πλαίσιο προγραμμάτων για τις ΑΠΕ και το Φυσικό αέριο, αναμένεται ότι θα διατηρήσουν τις ΑΞΕ σε θετική πορεία κατά το 2016 αλλά και τα επόμενα έτη.
H αύξηση στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας (υψηλής και μεσαίας τάσεως) κατά 1,6%, σηματοδοτεί ανάκαμψη της βιομηχανικής παραγωγής, ενώ αναμένεται, επίσης, ανάκαμψη της οικοδομικής δραστηριότητος, με μέτρα για την αύξηση των στεγαστικών δανείων.
Εκτιμήσεις για το 2016
Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Προϋπολογισμού, κατά το 2016, θα επιτευχθεί ρυθμός ανάπτυξης ύψους 3%.
Ο Προϋπολογισμός του 2016 προβλέπει (α) κόστος 61$ΗΠΑ/βαρέλι πετρελαίου, (β) διατήρηση του ύψους της μισθολογικής δαπάνης, (γ) περαιτέρω μειώσεις των λειτουργικών δαπανών, ειδικότερα αυτής για αγορές αγαθών και υπηρεσιών, καθώς και της δαπάνης για το σύστημα κοινωνικής επιδοτήσεως τιμών βασικών αγαθών, ενώ (δ) δρομολογούνται διαδικασίες για την αναμόρφωση του ασφαλιστικού συστήματος.
Παράλληλα επιδιώκεται βελτίωση των φορολογικών εσόδων, με την κατάργηση φοροαπαλλαγών και την πάταξη της φοροδιαφυγής. Παρά τις αντίθετες απόψεις και προτάσεις από πλευράς Συνομοσπονδίας εργοδοτών, βασικός στόχος παραμένει η βελτίωση της εισπραξιμότητας του φόρου των επιχειρήσεων, όπου τα έσοδα εμφανίζουν υστέρηση διαρθρωτικού χαρακτήρα. Υπολογίζεται ότι, μόλις 3% των επιχειρήσεων καταβάλλει ποσοστό 97% των εισπραττομένων εσόδων.
O Προυπολογισμός εισάγει κλιμακούμενη φορολογία των επιχειρήσεων ύψους 10%, 20%, 30% και 31% επί φορολογητέας βάσεως >300.000, >1.000.000,>5.000.000 και < 5.000.000 Ντίρχαμ αντιστοίχως. Ελαφρύνσεις θεσπίζονται για την ενίσχυση της υδατοκαλλιέργειας, με την μείωση του δασμού εισαγωγής ιχθυοτροφών από 25% σε 2,5%, καθώς και των κατασκευών με την μείωση του συντελεστή φορολογίας στην άμμο.
Αναμενόμενη τροποποίηση του Διατάγματος περί Δημοσίων προμηθειών, θα ρυθμίσει καθεστώς προθεσμιών στις καθυστερήσεις πληρωμών του κράτους προς εργολήπτες και προμηθευτές. Προβλέπει προθεσμία 60 ημερών, πέραν της οποίας θα καταμετρώνται τόκοι υπερημερίας υπέρ των δικαιούχων. Στην ρύθμιση θα περιλαμβάνονται οργανισμοί του ευρύτερου δημόσιου τομέα και της τοπικής αυτοδιοίκησης, ενώ, επίσης, εισάγεται ευθύνη των λειτουργών.
Διαρκής προσπάθεια απαιτείται για την καταπολέμηση της ανεργίας, η οποία ανέρχεται σε 10%, καταγράφοντας αύξηση σε σχέση με το 2012 (8,5%). Κατά τον Υπουργό Οικονομικών, η ετήσια απορρόφηση της ζήτησης 360.000 νέων που επιθυμούν να εισέλθουν στην αγορά εργασίας αποτελεί πρόκληση για τη χώρα, η οποία μπορεί να αντιμετωπισθεί με φαντασία και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, την προσέλκυση ξένων επενδύσεων και την ενίσχυση κλάδων της βιομηχανίας που παράγουν προϊόντα με υψηλή προστιθέμενη αξία. Κατά το παρελθόν έτος, η κυβέρνηση εκλήθη να αντιμετωπίσει σειρά κρίσεων σε μεγάλες προβληματικές επιχειρήσεις της χώρας, όπως η αναστολή λειτουργίας και οιονεί χρεοκοπία των διϋλιστηρίων SAMIR, η αναδιάρθρωση του Ομίλου Φωσφάτων (OCP) και της χαλυβουργίας Maghreb Steel, καθώς και η διαδοχή της ισπανικής Abengoa στην λειτουργία του εργοστασίου ηλεκτροπαγαραγωγής Ain Beni Mathar, οι οποίες δεν έχουν αποσοβηθεί και αναμένεται ότι θα αποτελέσουν, επίσης, σημαντικές προκλήσεις στο εγγύς μέλλον.
ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΓΡΑΦΕΙΟΥ – ΜΑΡΟΚΟ 2015
