Ο Πρέσβης του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας στην Ελλάδα, κ. Fawwaz Al- Eitan, μιλά αποκλειστικά στο thediplomat.gr και στη Χαρά Παγκάλου, για τον αντίκτυπο της Συριακής κρίσης στην Ιορδανία, τη συμβολή της Ιορδανίας στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας, την οικονομία της χώρας καθώς και τις διμερείς σχέσεις Ιορδανίας –Ελλάδας.
- Ποιος είναι ο αντίκτυπος της Συριακής κρίσης στην Ιορδανία; Εκτιμάτε ότι οι πρωτοβουλίες της ΕΕ στη διαχείριση του προσφυγικού είναι αποτελεσματικές;
Πρέπει να εξετάσουμε το πρόβλημα στις ρίζες του για να μπορέσουμε να κρίνουμε αν είναι αποτελεσματική η έως τώρα διαχείριση του προσφυγικού εκ μέρους της Ε.Ε. Όσο συνεχίζεται ο πόλεμος στη Συρία θα εξακολουθούν να ρέουν τα κύματα προσφύγων. Χρειάζεται, λοιπόν, μία πολιτική λύση και όχι βομβαρδισμοί, και αυτό ισχύει σε όποια άλλη παρόμοια κρίση. Αυτή ήταν η επίσημη θέση της Ιορδανίας από την αρχή της κρίσης. Καταβάλουμε κάθε προσπάθεια για την εξεύρεση πολιτικής λύσης όπου υπάρχει σύρραξη στην περιοχή. Ακόμα και στο Παλαιστινιακό, που αποτελεί τη ρίζα όλων των κρίσεων στη Μέση Ανατολή, αφού οι περισσότερες τρομοκρατικές οργανώσεις στη Συρία και στη Λιβύη έχουν ως επιχείρημα την αποτυχία επίλυσης του Παλαιστινιακού.
Υπάρχουν βέβαια και άλλες αιτίες, όπως πχ. οι ξένες επεμβάσεις στα εσωτερικά χωρών της περιοχής, η αδυναμία ορισμένων καθεστώτων να ανταποκρίνονται σε βασικά ζητήματα, όπως η προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά και άλλοι εσωτερικοί παράγοντες.
Η Ιορδανία είναι η χώρα που σηκώνει το μεγαλύτερο βάρος της Συριακής κρίσης, με πάνω από 1.300.000 Σύρους πρόσφυγες να φιλοξενούνται στα εδάφη της, αριθμός που αποτελεί το 20-21% του πληθυσμού της χώρας, με αποτέλεσμα να αυξηθεί σημαντικά ο πληθυσμός της Ιορδανίας (1 προς 2).
Η Τουρκία φιλοξενεί και εκείνη μεγάλο αριθμό Σύρων προσφύγων, αλλά σε σχέση με τον πληθυσμό και τις οικονομικές δυνατότητες της κάθε χώρας, η Ιορδανία έχει υπερβεί κατά πολύ τις δυνάμεις και τις αντοχές της.
Θα μπορούσε άραγε η Γερμανία να αντέξει τόσο μεγάλο αριθμό προσφύγων όπως έκανε η Ιορδανία; Η Ευρώπη κάνει λόγο για ένα εκατομμύριο Σύρους πρόσφυγες σε όλη την ΕΕ, τη στιγμή που η Ιορδανία μόνη της φιλοξενεί ήδη 1.300.000 πρόσφυγες.
Η διεθνής κοινότητα δεν πρέπει να ξεχνάει ότι το προσφυγικό δεν αφορά μια συγκεκριμένη χώρα, γι’αυτό δεν θα πρέπει να επωμιστεί η Ιορδανία όλο αυτό το βάρος.
Η διεθνής κοινότητα καλείται να παρέχει η ίδια υποστήριξη και βοήθεια προς τους πρόσφυγες και να στηρίξει οικονομικά την Ιορδανία στην προσπάθειά της προς αυτή την κατεύθυνση.
Αναγνωρίζουμε φυσικά τις προσπάθειες και τη στήριξη των άλλων κρατών και οργανισμών, αλλά αυτό καλύπτει μόλις το 30% από τις ανάγκες της χώρας για την αντιμετώπιση του προσφυγικού.
Είναι άμεση η ανάγκη στήριξης του ανθρωπιστικού ρόλου της Ιορδανίας, διότι αν καταρρεύσει η Ιορδανία, μπορείτε να φανταστείτε τις επιπτώσεις στην περιοχή.
- Η μάχη κατά της τρομοκρατίας είναι βασική προτεραιότητα στην πολιτική ατζέντα όλων των κρατών. Η Ιορδανία θεωρείται μια ασφαλής χώρα μεταξύ των αραβικών κρατών της Μέσης Ανατολής και έχει κατορθώσει να παραμείνει η ίδια μακριά από την τρομοκρατία και την αστάθεια. Πώς θα μπορούσε η Ιορδανία να συμβάλει στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας και με ποιες χώρες είναι πρόθυμη να συνεργαστεί για αυτόν τον σκοπό;
Η Ιορδανία κατάφερε να αποφύγει και να αποτρέψει τρομοκρατικά χτυπήματα εναντίον της – αν και είναι στόχος – χάρη στη μετριοπάθεια της πολιτικής ηγεσίας της και στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που έχει υιοθετήσει, καθώς και στη συνεργασία της με τις άλλες χώρες για την καταπολέμιση της τρομοκρατίας.
Η Ιορδανία υπήρχε πάντα στη πρώτη γραμμή στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας.
- Ποιοι είναι οι πυλώνες της ιορδανικής οικονομίας και ποιες οι οικονομικές προοπτικές για το 2016;
Η Ιορδανία έχει έλλειψη σε φυσικούς πόρους, όπως νερό και πηγές ενέργειας. Η οικονομία στηρίζεται κυρίως στον τουρισμό, στον αγροτικό τομέα, στις επιχειρήσεις και στο ανθρώπινο δυναμικό. Το 10% των Ιορδανών βρίσκεται σε χώρες της Μέσης Ανατολής, στην Ευρώπη, στην Αμερική και στην Αυστραλία και είναι κυρίως μηχανικοί, γιατροί και experts εταιριών, ενισχύοντας, μάλιστα, το ΑΕΠ της Ιορδανίας κατά 25%.
Η Ιορδανία θεωρείται από τις πρώτες χώρες του κόσμου στην παραγωγή ανανεώσιμων μορφών ενέργειας, με τις οποίες μάλιστα καλύπτει το 20% των εγχώριων ενεργειακών αναγκών της. Επιδιώκουμε, επίσης, να ενισχύσουμε τις προσπάθειες στον τομέα αυτό, με την κατασκευή επικουρικών πυρηνικών αντιδραστήρων.
Η Ιορδανία παράγει φωσφορικά λιπάσματα, αγροτικά προϊόντα, τα οποία χάρη στις καιρικές συνθήκες το χειμώνα, οι οποίες είναι πιο ευνοϊκές απ’ότι είναι στην Ευρώπη, εξάγονται σε διάφορες χώρες.
Επίσης, η Ιορδανία είναι η πρώτη χώρα στη Μέση Ανατολή στην παραγωγή φαρμάκων ενώ τα άλατα της Νεκράς Θάλασσας είναι ευρέως γνωστά για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες.
Σημαντικός κλάδος της ιορδανικής οικονομίας είναι, όπως προείπα, ο τουρισμός (οικολογικός, θρησκευτικός και χειμερινός) καθώς η Ιορδανία είναι από τις πλουσιότερες χώρες σε αρχαιολογικά μνημεία. Η αρχαία πόλη της Τζαράς, δε, είναι η πιο καλοδιατηρημένη ελληνική πόλη εκτός Ελλάδας. Εκεί διοργανώνεται κάθε καλοκαίρι το γνωστό καλλιτεχνικό «Φεστιβάλ Τζαράς», που συγκεντρώνει πλήθος κόσμου.
- Ποιος είναι ο επίσημος αριθμός των Ιορδανών που ζουν στην Ελλάδα; Σε τι επίπεδο βρίσκονται οι διμερείς σχέσεις Ελλάδας – Ιορδανίας και ποιες είναι οι προοπτικές συνεργασίας;
Στην Ελλάδα ζουν περίπου 2500-3000 Ιορδανοί, οι περισσότεροι από αυτούς είναι απόφοιτοι ελληνικών πανεπιστημίων και έχουν αποκτήσει την ελληνική ιθαγένεια.
Οι διμερείς πολιτικές σχέσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και την Ιορδανία βρίσκονται σε άριστο επίπεδο, ενώ οι εμπορικές σχέσεις δεν έχουν φθάσει ακόμη στο προσδοκούμενο επίπεδο, έχουν, όμως, θεμελιωθεί οι γερές βάσεις πάνω στις οποίες αναπτύσσονται.
Είχαμε πρόσφατα την πρώτη τριμερή συνάντηση πολιτικών διαβουλεύσεων μεταξύ των Γενικών Γραμματέων των Υπουργείων Εξωτερικών της Ελληνικής Δημοκρατίας, της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας, που πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία, και οι τρεις πλευρές συμφώνησαν στη συνεργασία μεταξύ τους στους τομείς της αντι-τρομοκρατίας & ασφάλειας, του μεταναστευτικού, του πολιτισμού, του τουρισμού, της γεωργίας, της ενέργειας, της υγείας, των μεταφορών, των σχέσεων Ιορδανίας –ΕΕ, της διαχείρισης των υδάτων, της προστασίας του περιβάλλοντος και του διαθρησκευτικού διαλόγου.
Υπάρχουν, επομένως, τόσες ευκαιρίες συνεργασίας που δεν πρέπει να χαθούν.
Η Ιορδανία έχει υπογράψει πολλές διμερείς εμπορικές συμφωνίες με άλλα κράτη, όπως πχ. με τις ΗΠΑ (FreeTradeAgreement). Είναι μάλιστα η τρίτη χώρα στον κόσμο που έχει υπογράψει τέτοια συμφωνία με τις ΗΠΑ, κάτι που πολλές ευρωπαϊκές χώρες δεν έχουν κάνει. Θα μπορούσαν, επομένως, οι επενδυτές να έρθουν στην Ιορδανία και να επωφεληθούν αυτής της ευκαιρίας να ανοιχτούν, δηλαδή, στην αμερικανική αγορά με τον ιδιαίτερα ευνοϊκό και προνομιακό ιορδανικό επενδυτικό νόμο.
Οι κυριότερες εισαγωγές της Ιορδανίας από την Ελλάδα είναι τα κλωστοϋφαντουργικά, καλλυντικά και αγροτικά προϊόντα (ακτινίδια, λωτοί), καθώς λόγω του ότι η γεωγραφική γειτνίαση βοηθά, τα μεταφορικά είναι αρκετά οικονομικά.
Ο διμερής τουρισμός ανάμεσα στις δύο χώρες έχει αυξηθεί σημαντικά και σε αυτό βοήθησαν πολύ οι απευθείας πτήσεις της Royal Jordanian Airlines, που συνδέει τις δύο χώρες με 4 πτήσεις την εβδομάδα και τα τελευταία δύο χρόνια της AEGEAN με 3 πτήσεις την εβδομάδα.
- Ποια είναι η θέση της Ιορδανίας για το Κυπριακό;
Στο θέμα του Κυπριακού η Ιορδανία υποστηρίζει την ειρηνική επίλυση του ζητήματος στο πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας.
- Θεωρείτε ότι από τη συνύπαρξη προσφύγων προερχόμενων από μουσουλμανικά κράτη με τους Έλληνες ενδέχεται να δημιουργηθούν προβλήματα λόγω της διαφορετικής κουλτούρας και των διαφορετικών θρησκευτικών συνηθειών;
Θα σας απαντήσω με ένα ερώτημα. Ο χριστιανικός πληθυσμός στην Ιορδανία αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα; Γιατί, επομένως, τίθεται αυτό το πρόβλημα στην Ευρώπη; Το πρόβλημα είναι πολιτικό και όχι θρησκευτικό. Αν δοθούν τα θρησκευτικά δικαιώματα στους μουσουλμάνους, θα υπάρξει αρμονική συνύπαρξη. Οι άνθρωποι αυτοί ήρθαν στην Ελλάδα για να σωθούν, όχι για να προωθήσουν τη θρησκεία τους. Καλό θα είναι για όλους μας να μην εμπλέκουμε το θρησκευτικό στοιχείο.
